Sacha de Boer en andere NOS journaal presentatoren gaan normaal Nederlands praten
De bekende rode tafel, het stapeltje roze papier en het zo neutraal mogelijk voorlezen van het nieuws: als Journaal-ritueel behoort dit binnenkort tot de verleden tijd.
Presentatoren Sacha de Boer en Rob Trip zullen vanaf eind mei gaan rondlopen in de studio, kaartjes in de hand, om het nieuws 'in spreektaal' te vertellen. Het hoort bij de metamorfose van het Acht uur Journaal van de NOS: minder stijf, levendiger. Dat blijkt uit een vertrouwelijk document van de NOS-hoofdredactie dat in het bezit is van de Volkskrant.
'We moeten geen RTL Boulevard of Editie NL worden', schrijft de hoofdredactie. Duidelijk is wel dat het Journaal met Sacha de Boer en Rob Trip 'luchtigheid en een gevoel van dichtbij en verbondenheid mist' en 'kan leren van nieuwe presentatievormen van andere nieuwsprogramma's.' Zo doen presentatrices Eva Jinek en Merel Westrik in Vandaag de dag van WNL al een deel van de presentatie staand.
Het doel van de metamorfose is om nieuw publiek te trekken. 'We slagen er minder goed in een breed publiek te bereiken: het aantal kijkers in de groep 20-49 jaar neemt af. Anders gezegd: structureel wordt potentiële nieuwe aanwas uitgehold.'
Menselijker
Om het NOS Journaal met Sacha de Boer vlotter te maken wordt het taalgebruik onder handen genomen. 'We schuiven iets meer richting spreektaal en stappen meer naar de kijker toe.' Geen stijve krantenkoppen als headlines maar 'normaal Nederlands'. Ook moet het 'menselijker'. Als voorbeeld schetst de hoofdredactie de volgende situatie: 'De verslaggever bij een grote brand: Alles is nu onder controle, maar ik was echt even bang bij de eerste ontploffing.'
Naast de metamorfoseplannen wordt er ook kritiek geuit op de huidige invulling van het Journaal. Zo kiest het programma nog te vaak voor onderwerpen omdat die nou eenmaal aangeboden worden: 'die reportage ligt er al drie dagen', 'de correspondent mocht als enige van zijn collega's mee met die patrouille' of 'het is wel toevallig ons eigen onderzoek'.
Minder alert
'Dit maakt ons minder alert', aldus de hoofdredactie. Ook de 'vooruitblik om het vooruitblikken' moet verdwijnen. 'Niet alle verkiezingen moeten een onderwerp op de avond ervoor zijn, niet elke rechtszaak zetten we de dag voor de behandeling op een rij.'
Het bedanken van de verslaggever aan het einde van een gesprek wordt afgeschaft want 'erg stijf'. 'Dus niet: Dominique van der Heyde in Den Haag, dank je wel door Sacha de Boer of Rob Trip. Maar: we zijn heel benieuwd waar die drie weken eenzame opsluiting in het Catshuis toe leidt, tot zover Den Haag.'
Ook het einde van het Journaal wordt omgegooid. Geen 'agendaonderwerp uit een dodelijk saai museum in het verre Grootebroek', valt te lezen in het document van de hoofdredactie. 'Het gevoel van urgentie ontbreekt te vaak. Je moet aan het slot nog even krachtig uithalen, om te voorkomen dat het programma als het ware geluidloos naar het weer glijdt.'
De huidige vormgeving van het Journaal, ontworpen door het prestigieuze Britse bureau Lambie-Nairn, werd eind 2005 geïntroduceerd. De bekende gong aan het begin verdween en er kwam een nieuw logo. De nieuwe huisstijl leidde tot een golf van kritiek. De flitsende leader met de harde muziek zou 'pijn doen aan de oren'. Toenmalig hoofdredacteur Hans Laroes vroeg om geduld want 'ook een 50-jarige dient af en toe een nieuwe garderobe te kopen, hoewel hij of zij zichzelf blijft.' De nieuwe vormgeving zal vanaf 27 mei 2012 te zien zijn in het NOS journaal met Sacha de Boer en Rob Trip.
